امروزه فهرست بها به عنوان رکن اساسی برآورد هزینه پروژهها در مناقصات عمومی شناخته میشود. قیمتهای واحد در فهرست بها، متوسط هزینه تمام شده انجام کار با در نظر گرفتن هزینه مصالح، ماشینآلات، نیروی انسانی و حمل میباشد. در این مقاله سعی داریم به طور مختصر به معرفی تاریخچه فهرست بها در ایران بپردازیم:
در سال ۱۳۵۰ با بالا رفتن درآمدهای نفتی کشور، حجم پروژههای عمرانی نیز افزایش یافت. از آنجا که توان پیمانکاران برای انجام این پروژهها به واسطه کمبود نیروی انسانی، مصالح و ماشین آلات محدود بود، مهندسان مشاور که مسولیت تهیه برآورد فهرست بهائی پروژهها را بر عهده داشتند، سعی میکردند با افزایش قیمتها، پیمانکاران را به اجرای این کارها ترغیب نمایند. ادامه این روند سبب گردید که هزینه طرحهای عمرانی به طور غیرواقعی افزایش یابد. برای جلوگیری از این تورم، دولت سازمان برنامه و بودجه را مکلف نمود تا نسبت به تدوین بهائی یکسان، با نرخهای متعارف اقدام نماید.
از ابتدای سال ۱۳۵۵ سازمان برنامه و بودجه فهرست بهای پایه را برای کارهای ساختمانی و راهسازی منتشر نمود و در مدت کوتاهی قیمتها به حالت اولیه و عادی خود بازگشت. تأثیر مثبت انتشار فهرست بها سبب گردید که ابلاغ آن با استقبال دستگاههای اجرائی مواجه شود. لذا فهرست بها تا سال ۱۳۵۷ در ۵ رشته و تا سال ۱۳۷۶ در ۷ رشته منتشر گردید. هم اکنون نیز فهرست بها در ۱۷ رشته منتشر میشود.
